وکتور تایپوگرافی اشعار حافظ 2

دیوان حافظ یا همان فال حافط مجموعه اشعار حافظ  را در بر می‌گیرد. اکنون، بیش از دویست سال از اوّلین چاپ رسمی این دیوان گذشته ‌است.
از آنجا که حافظ که خود را لسان الغیب خوانده و به عقیده برخی ازغیب خبر می‌دهد و همچنین قرآن را به گونه‌های مختلف در شعرش منعکس کرده، شعر وی از نظر اکثر مردم مقدس شمرده می‌شود.
بیت‌های دیوان حافظ در محور عمودی عناصر معنا و خیال ارتباط پررنگی با هم ندارند و گاهی مستقل به نظر می‌رسند. به عبارت دیگر یک غزل شامل دو محور افقی و عمودی است. منظور از محور افقی ارتباط بین دو مصراع با یکدیگر است و منظور از محور عمودی ارتباط تک ‌تک بیت‌ها در قالب غزل با هم است.
در عصر حافظ انسجام معنا در اشعار وجود داشته است به این‌صورت که شاعر هم عصر یا پیشین او مانند مولانا، سعدی و یا عطار تمامی اشعار خود را حول محور یک موضوع کلی می‌سروده ‌اند.

کاری که حافظ انجام می‌دهد و برخی آن را الهام گرفته از قرآن می ‌دانند، این است که استقلال نسبی را به ابیات‌ یک غزل بخشیده، درست مانند قرآن که در برخی از سوره‌هایش هر آیه به یک موضوع پرداخته است.
مجموعه این عوامل باعث می‌شود که وقتی شما تفعلی به دیوان حافظ می‌ زنید اگر آنچه که در ذهن شماست در بیت اول پیدا نکنید به سراغ بیت بعدی خواهید رفت. چه بسا اگر غزل یک پیام واحد داشت شما هیچ‌ گاه به آنچه که در ذهن داشتید نمی ‌رسیدید.
اینکه چه چیزی باعث شده است که اشعار دیوان حافظ در بین تمام اقشار مردم محبوب شود را با جمله ای بیان می کنیم اینکه خرمشاهی تعبیر زیبایی از حافظ دارد که می‌گوید: حافظ پیش از آنکه انسان کامل باشد کاملا انسان است. به دیگر سخن، حافظ به هر دو بعد مُلکی و ملکوتی انسان توجه داشته است لذا هر کسی می‌تواند از غزل حافظ بهره‌مند شود.